Udostępnij:
Nowalijki, jak sama nazwa wskazuje, to coś nowego i oczekiwanego – warzywo, które pojawia się jako nowość w sezonie. Powszechnie uważa się, że nowalijki to pierwsze warzywa, które na straganach można kupić wczesną wiosną, jednak to nie tylko rzodkiewki, szczypiorek i botwinka. Nowe smaki pojawiają się przecież przez cały rok. Na niektóre warzywa czekamy z niecierpliwością, bo sezon na nie trwa bardzo krótko.
Jeszcze kilkanaście lat temu nowalijki oznaczały szklarniowe rzodkiewki, ogórki, szczypiorek i sałatę, które nie miały opinii najzdrowszych warzyw. Dziś hodowla warzyw wygląda inaczej, a i o nowalijkach myślimy szerzej, wypatrując na rynku pierwszych sezonowych warzyw. Dlaczego czekamy na nowalijki z takim utęsknieniem? Często są to smaki warzyw dostępnych jedynie sezonowo i w krótkim czasie, np. szparagi.
Nowalijki – kiedy i jakie pojawiają się na straganach?
Młode warzywa to nie tylko rzodkiewka. Nowalijki znajdziemy na bazarze w okresie od wiosny, aż do późnej jesieni. Kiedy szukać konkretnych produktów? Poniżej krótki przewodnik po nowalijkach.
Kwiecień
W kwietniu to rzeczywiście rzodkiewki, ale wśród wiosennych nowalijek warto wymienić też botwinę i rabarbar – sezon na nie jest krótki i tylko wiosną możemy cieszyć się młodymi buraczkami i ciastem z rabarbarem – smakami, na które czekamy od pierwszych wiosennych promieni słonecznych. Botwinka, czyli zupa z młodych buraków krojonych wraz z listkami posypana koperkiem to danie, które na stołach pojawia się właśnie na przełomie kwietnia i maja.
Maj
A już w maju, kiedy nowalijki na dobre goszczą na stołach pojawiają się młode ziemniaki, szczaw i sałata masłowa, spragnieni ich smaków, które za kilka tygodni nie będą już niczym niezwykłym, delektujemy się prostym daniem: młodymi ziemniaczkami z koperkiem, jajkiem sadzonym i kefirem.
Letnie miesiące przynoszą pierwsze kalafiory, brokuły, młodą marchewkę i pory. To także okres, na który czekają wielbiciele szparagów – sezon na to warzywo trwa krótko, więc amatorzy wykorzystują bogactwo szparagów maksymalnie, a możliwości jest naprawdę wiele: zupa-krem ze szparagów, szparagi z makaronem, z jajkiem po benedyktyńsku, grillowane szparagi, jajecznica ze szparagami.
Czerwiec
Czerwiec to także okres, kiedy na bazarkach pojawia się młody szpinak i fasolka szparagowa. Młody szpinak doskonale nadaje się do przygotowania zielonych koktajli z sezonowymi owocami.
Nadmiar fasolki szparagowej, która w czerwcu jest szczególnie smaczna, można zamrozić – zimą przypomni nam słoneczne czerwcowe dni.
Lipiec
Gruntowe pomidory dojrzałe w słońcu i zielony groszek pojawiają się w lipcu. To właśnie takie pomidory wspominamy zimą, jedząc te przypominające je tylko z nazwy. Dojrzałe, słodkie i mięsiste pomidory warto zachować w przetworach na zimę, by cieszyć się domową bazą do sosów i zupy pomidorowej.
Sierpień
Sierpień to sezon na paprykę i bakłażana – dostępne są już wszystkie składniki na leczo czy ratatuille. Wśród sierpniowych nowalijek pojawiają się także buraki i kapusta. Pomysły na nowalijki wakacyjnych miesięcy to wszelkiego rodzaju duszone warzywa, sosy na bazie pomidorów, grillowane i faszerowane warzywa.
Wrzesień
W kolejnym miesiącu pojawią się brukselki i dynia – zapowiedź jesieni i uboższej oferty świeżych warzyw. Zarówno brukselki, jak i dynia nadają się do zamrożenia. Choć nie każdy przepada za specyficznym smakiem brukselki, ugotowana i polana zrumienioną bułką tartą smakuje całkiem dobrze jako dodatek do mięs lub samodzielne danie. Wrześniowe nowalijki nadają się także do słoików – kiszone brukselki i marynowana dynia na zimowym stole będą źródłem witamin. Jeśli wciąż myślicie, że dynia to jedynie mdła zupa – wspomnienie z przedszkola, czas przygotować zupę-krem z dyni z imbirem i mlekiem kokosowym, ciasto dyniowe lub curry z kurczaka i dyni.
Wrześniowe nowalijki nie są ostatnimi, choć jesień za pasem, to właśnie teraz pojawia się korzeń pietruszki i selera – niedoceniane w kuchni choć bardzo zdrowe warzywa. Surówka z korzenia selera z dodatkiem brzoskwini lub rodzynek to smaczny dodatek do tradycyjnego schabowego, a korzeń pietruszki warto wykorzystać jako bazę do zupy krem z dodatkiem cydru – smakuje wybornie.
Warzywa i owoce najlepiej smakują właśnie wtedy, gdy jest na nie sezon, dlatego warto wiedzieć, co i kiedy rośnie. Do września jeszcze sporo czasu, zdążymy zatem nacieszyć się młodymi warzywami i przyrządzić z nich pyszne dania.
