Udostępnij:
Jedną z najbardziej charakterystycznych tradycji okresu wielkanocnego jest przygotowywanie koszyczków wielkanocnych do poświęcenia w Wielką Sobotę. Wówczas kościoły zapełniają się, a kapłani kropią wodą święconą i błogosławią produkty. Jakie produkty najczęściej można znaleźć w koszyczkach? I dlaczego to właśnie dane pokarmy wybierane są do święconki?
Koszyczek wielkanocny – jakie pokarmy wchodzą w jego skład?
W Polsce, tradycja święcenia pokarmów przed Wielkanocą przyjęła się dopiero w XIV wieku, ale na świecie istnieje już od VIII wieku. Skład koszyczka różni się oczywiście w zależności od regionu kraju, ale znajdują się w nich pokarmy podstawowe, obecne w święconkach w całej Polsce. Zatem co włożyć do koszyczka wielkanocnego? Przede wszystkim:
- Jajka (w tym pisanki)
- Baranka
- Chleb
- Mięso, np. wędliny i kiełbasę
- Sól
- Ciasto i słodycze
- Chrzan
- Ser
- Masło
- Wodę
Zadając sobie pytanie „co do koszyczka wielkanocnego?”, trzeba też zastanowić się, co na pewno nie powinno się w nim znaleźć. Pod żadnym pozorem nie należy wkładać do niego alkoholu. W koszyczku również nie powinien znajdować się zajączek, ponieważ stanowi on świecki symbol świąt.
Symbolika produktów w wielkanocnym koszyczku
Skoro już mowa o symbolice, warto zastanowić się, dlaczego to właśnie wymienione pokarmy są święcone w Wielką Sobotę. Otóż jajka stanowią symbol życia, płodności oraz szczęścia. Są one dawnym symbolem odrodzenia, a w religii chrześcijańskiej stały się nawiązaniem do zmartwychwstania Chrystusa. Ten znak odradzającego się życia bardzo często jest malowany i ozdabiany, dzięki czemu w polskich koszyczkach wielkanocnych można znaleźć pisanki.
Innym podstawowym produktem jest chleb, który symbolizuje ciało Chrystusa. Dawniej służył on jako ofiara dla różnych bóstw.
W okresie Wielkiego Postu religia nakazuje także ograniczenie spożywania mięsa, stąd też obecność wędlin wśród święconych produktów. W związku z nadejściem czasu świętowania można ich w końcu posmakować, są one dodatkowo symbolem dobrobytu oraz zdrowia. Najczęściej w koszyku znajduje się kiełbasa albo szynka. Z kolei baranek, często wykonany z masła lub cukru, ma oznaczać zwycięstwo życia nad śmiercią.
Wymienione pokarmy są najpopularniejsze i znajdują się w niemal w każdym koszyku, ale trafiają do niego również: ciasto (np. babki wielkanocne), którego obecność wskazuje na doskonałość i piękno, chrzan, będący metaforą siły fizycznej oraz sól, oznaczająca oczyszczenie. Woda jest znakiem przygotowania do nowego życia, masło symbolizuje dobrobyt, zaś ser ma przypominać o hojności natury i reprezentować przyjaźń pomiędzy człowiekiem a zwierzętami.
Wykonanie i przyozdobienie koszyka także pozostaje nie bez znaczenia. Powinien być on zrobiony z wikliny i wyścielony białą serwetką, a jego uchwyt najlepiej jest opleść kolorową wstążką lub białą koronką. Bukszpan stanowi też idealną ozdobę, a jego obecność oznacza nadzieję na zmartwychwstanie oraz radość.
