Udostępnij:
Wiele osób myśli o przejściu na wegetarianizm, jednak całkowite wykluczenie mięsa z diety nie jest proste. Warto jednak wypróbować jedną z form pośrednich wegetarianizmu, która – bazując na diecie bezmięsnej – dopuszcza sporadyczne spożycie mięsa lub produktów odzwierzęcych. Jaki model żywienia wybrać dla siebie?
Dieta całkowicie wykluczająca mięso z jadłospisu, czyli wegetarianizm, ma wielu zwolenników. Jednak całkowite wykluczenie z menu mięsa i produktów pochodzenia zwierzęcego bywa trudne, a czasem wręcz niekorzystne dla zdrowia. Warto w takim przypadku wypróbować częściowe ograniczenie produktów zwierzęcych, czyli przejście na jedną z diet ograniczających produkty mięsne bez całkowitej rezygnacji z nich.
Czym się różnią diety bezmięsne?
Najprościej rzecz ujmując, diety bezmięsne różnią się produktami mięsnymi i odzwierzęcymi, jakie dopuszczają. Najbardziej restrykcyjna z diet bezmięsnych – weganizm – oznacza eliminację z menu nie tylko mięsa, ale także produktów pochodzenia zwierzęcego, których wytworzenie związane jest z eksploatacją zwierząt, np.: jaja, miód, mleko, masło. Weganizm to nie tylko dieta, ale także styl życia, którego zwolennicy nie korzystają z dóbr, do których powstania wykorzystane zostały zwierzęta, np. nie noszą skórzanych i wełnianych ubrań, a także kosmetyków wykorzystujących produkty odzwierzęce lub testowanych na zwierzętach.
W dietach wegetariańskich białko zwierzęce zastępowane jest białkiem roślinnym, pozyskiwanym z roślin strączkowych i nasion, natomiast tłuszcze i oleje otrzymywane są z orzechów i roślin.
Wegetarianie, ze względu na produkty dopuszczalne w diecie, dzielą się na:
- laktoowowegetarian, którzy dopuszczają produkty odzwierzęce: jajka, nabiał, miód przy całkowitym wykluczeniu mięsa i ryb
- laktowegetarian nie spożywających mięsa, ryb oraz nabiału
- owowegetarianie wykluczają z diety mięso, ryby oraz produkty odzwierzęce. W tej diecie dopuszczalne są wyłącznie jajka
- witarianie akceptują jedynie świeże owoce i warzywa, bez obróbki termicznej. Gorące napoje zastępują wodą
- frutarianie jedzą tylko owoce i warzywa, które same spadną z drzewa, dopuszczają jedynie niewielkie ilości zerwanych liści;
Semiwegetarianizm – wady i zalety
Alternatywę dla diet całkowicie wykluczających mięso stanowią te, które jedynie ograniczają jego spożycie. Wśród nich należy wymienić:
- fleksitarianizm – to dieta wegetariańska, która dopuszcza okazyjne spożycie mięsa. Choć fleksitarianie w swoim menu nie uwzględniają produktów zwierzęcych, zdarza się, że w szczególnych przypadkach je spożywają. Dieta oparta jest na produktach roślinnych. O ile wegetarianie komponując zbilansowaną dietę powinni uwzględnić roślinne zamienniki mięsa, które dostarczają organizmowi niezbędnych składników, o tyle fleksitarianie dostarczają ich spożywając ryby i mięso drobiowe. Braki żelaza, wapnia i cynku – mikroelementów dostarczanych organizmowi z produktów mięsnych – należy uzupełniać szczegółowo komponując menu.
- Semiwegetarianizm – to rodzaj diety, z której wyklucza się czerwone mięso – wołowinę i wieprzowinę, dopuszczalny jest drób, ryby, nabiał, jajka, miód. Semiwegetarianizm uwzględniający w jadłospisie drób nazywa się pollowegetarianizmem, natomiast dopuszczający ryby pescowegetarianizmem.
Semiwegetarianie, dzięki sporadycznemu spożywaniu mięsa, dostarczają organizmowi witaminę B12, pozyskiwaną jedynie z mięsa i produktów odzwierzęcych, której braki doskwierać mogą zwolennikom wyłącznie roślinnej kuchni. Ograniczenie w diecie czerwonego mięsa, którego nadmiar powoduje powstawanie chorób sercowo-naczyniowych, może ze sobą nieść korzystne dla zdrowia następstwa. Całkowita eliminacja z diety mięsa oraz ryb wymaga zastępowania składników dostarczanych podczas spożywania mięsa roślinnymi zamiennikami oraz suplementacją.
Semi i fleksiwegetarianizm – co jeść?
Przepisy dla osób przechodzących na semiwegetarianizm to jedynie modyfikacja codziennej kuchni. Semiwegetariański jadłospis opiera wprawdzie o warzywa i owoce, które są głównymi składnikami diety, ale podawane w daniach powszechnie znanych, bez konieczności zastępowania produktów. Podobnie jest w przypadku fleksitarianizmu – niewielkie modyfikacje składników pozwalają wykorzystywać niemal wszystkie, stosowane dotychczas przepisy.
Semiwegetarianizm oraz fleksiwegetarianizm to najmniej restrykcyjne opcje żywienia i najbardziej optymalne, bo dostarczające niezbędnych składników przy jednoczesnym ograniczeniu tych niekorzystne wpływających na zdrowie.
