Udostępnij:
Żywność jest jednym z najważniejszych elementów naszego życia. Oprócz tego, jak jemy, istotne jest co jemy i skąd pochodzą poszczególne produkty spożywcze. Na jakie aspekty zwracać uwagę podczas zakupów? Jak zostać świadomym konsumentem? Czy zakupy spożywcze mogą mieć wpływ na kryzys klimatyczny?
Jak planować zakupy?
Świadoma konsumpcja zaczyna się od zakupów a właściwie od ich zaplanowania. Świadomość konsumencka nie polega wyłącznie na czytaniu etykiet, ale ich rozumieniu oraz stosowaniu zasad, które pozwolą na ograniczenie marnowania żywności. Marnowanie żywności to wciąż bardzo duży problem. Wyrzucając żywność nie tylko marnuje się konkretny produkt, który ląduje w koszu, ale również wodę, prąd czy pracę rolnika, niezbędną do jego wyprodukowania, a także paliwo wykorzystane do jego transportu. Nadmierna eksploatacja pól, wysokie zużycie wody i emisja CO2 przyczyniają się do postępujących zmian i aktualnego kryzysu klimatycznego.
Przed zakupami warto zaplanować główne posiłki na następnych kilka dni, by stworzyć listę produktów niezbędnych do ich przygotowania. W tym celu dobrze jest zapoznać się z ofertą najbliższych sklepów – wiele z nich udostępnia swoje gazetki w formie elektronicznej. Skróci to czas zakupów, a skompletowanie całej listy nie będzie musiało wiązać się z wizytą w wielu sklepach i poszukiwaniami poszczególnych składników w kilku miejscach.
Na co zwracać uwagę podczas zakupów?
Istotne jest dokładne zapoznanie się z etykietą produktu. Znajdują się na niej informacje dotyczące m.in. składu, daty przydatności do spożycia, sposobu przechowywania czy alergenów. Na etykiecie można znaleźć również znaki informujące o tym, czy żywność jest ekologiczna lub specjalnego przeznaczenia – jak np. żywność bezglutenowa. Jedzenie powinno służyć naszemu zdrowiu, dlatego niezwykle istotne jest zapoznanie się ze składem produktu, by unikać niepotrzebnych dodatków do żywności i wybierać produkty wysokiej jakości.
Warto zastanowić się, gdzie i co kupujemy. Zgodnie z filozofią myśl globalnie, kupuj lokalnie korzystniejsze dla nas i dla klimatu jest wybieranie rodzimych i lokalnych producentów żywności. Jeśli jest taka możliwość, produkty takie jak warzywa, owoce, jaja czy nabiał warto zakupić prosto od okolicznych rolników. W przypadku braku takiej możliwości, innym rozwiązaniem są produkty i żywność ekologiczna. Surowce wykorzystane do produkcji tego rodzaju żywności pochodzą ze zrównoważonych upraw, bez stosowania chemicznych środków ochrony roślin. Produkty ekologiczne są odpowiednio oznakowane – na etykiecie lub opakowaniu umieszcza się znak listka oraz białych gwiazdek na zielonym tle. Pod nim znajduje się informacja o kraju produkcji. W przypadku wielu składników znajduje się także informacja, czy pochodzą one z Unii Europejskiej.
Zakupy zero waste
Aby ograniczyć marnowanie żywności ważne jest wyrobienie nawyku sprawdzania dat przydatności do spożycia. Może w tym pomóc stosowana m.in. w gastronomii zasada FIFO (first in, first out). Układając produkty na półce w szafce czy w lodówce z przodu powinny znajdować się produkty zakupione wcześniej lub z krótszym terminem przydatności. Analogicznie te z dłuższym terminem ustawia się z tyłu półki. Dzięki takiemu ułożeniu produktów zmniejsza się ryzyko ich przeterminowania, ponieważ podczas szykowania posiłków automatycznie sięga się po te ułożone najbliżej.
Przewidywana katastrofa ekologiczna nie jest związana wyłącznie z marnowaniem żywności. Dużym problemem jest również ogromna ilość odpadów i śmieci. Zgodnie z filozofią zero waste, świadomy konsument powinien zwracać uwagę na opakowania żywności. Warto kupować na wagę jak najwięcej produktów, by zminimalizować zużycie plastikowych opakowań – zwłaszcza w przypadku owoców, warzyw, orzechów lub płatków.
Warzywa i owoce można zapakować w specjalne siatki, a orzechy czy płatki w pojemniki wielorazowe lub torby papierowe. Wielorazowe siateczki można wykonać samodzielnie z nieużywanych już firan. Dodatkowo, zamiast za każdym razem kupować torby biodegradowalne, warto pójść na zakupy z własną torbą, np. bawełnianą. Aby uniknąć zaskoczenia przy kasie, można zabrać ze sobą dodatkową torbę, gdyby zakupy okazały się większe niż się tego spodziewaliśmy.
Te z pozoru proste nawyki nie tak łatwo od razu wprowadzić w życie. Dlatego warto robić to stopniowo, powoli i we własnym tempie, a rezultaty z czasem staną się naprawdę imponujące. Powodzenia!
